Czy kiedykolwiek zastanawialiście się kupując chleb, co kupujecie? Czy pomimo tego, że to produkt podstawowy i chwalony w świecie, każdy bochenek jest tak samo cenny i tak samo zdrowy? Ten artykuł odrobinę przybliży Wam produkt, który codziennie gości na naszych stołach.
Pieczywo to jeden z podstawowych składników codziennej diety. Spożywamy go na śniadanie i kolację. Choć w ostatnich 
latach systematycznie spada jego spożycie. Pieczywo robione jest z mąki, wody i soli z różnymi dodatkami oraz surowców takich jak: mleko, zakwas, drożdże, proszek do pieczywa, cukier oraz dodatki w zależności od rodzaju pieczywa. Wyróżniamy trzy rodzaje pieczywa: pieczywo pszenne, żytnie i mieszane. Pod względem wartości odżywczej najzdrowsze jest pieczywo razowe wypiekane z mąki razowej lub żytniej, która zawiera najwięcej witam i soli mineralnych oraz błonnika. Pieczywo jasne, które posiada niewielką ilość wartości odżywczych charakteryzuje się większą ilością kalorii.
Składniki występujące w pieczywie w 100 g:
Węglowodany 45 – 70 g
Tłuszcze 1 – 9 g
Białka 4 – 10 g
Błonnik 3 – 8 g
oraz witaminy i sole mineralne.
Wartość kaloryczna wybranego pieczywa:
1 kromka (50 g) chleba graham = 96 kcal
1 kromka (50 g) chleba pszennego = 108 kcal
1 kromka (40 g) chleba pumpernikiel = 96 kcal
1 kromka (50 g) chleba razowego na miodzie = 95 kcal
1 kromka (50 g) chleba sitkowego = 98 kcal
1 kromka (50 g) chleba zwykłego = 102 kcal
1 kromka (50 g) chleba żytniego = 110 kcal
1 sztuka (60 g) croissant = 282 kcal
1 sztuka kajzerki = 113 kcal
1 sztuka bułki pszennej = 125 kcal
1 sztuka bułki maślanej = 124 kcal
chałka = 274 kcal
bagietka francuska = 214 kcal
Pieczywo z marketu. Czy warto je kupować?
Sporo sklepów dużych korzysta z ciasta głęboko mrożonego, w których znajdują się substancje, które gwarantują wygląd i smak. W takim pieczywie zamiast naturalnych składników znajdziemy między innymi propionian wapnia przeciw pleśniom i sorbinian potasu, który może wywołać alergie. Znajdziemy również L-cysteinę, którą produkuję się ze zbóż, ale ta metoda jest droga i producenci wymyślili coś tańszego:) L-cysteinę produkuję się z piór kaczek lub ludzkich włosów, które są jednym z najbogatszym źródeł tego aminokwasu. W chinach tą ostatnią metodę stosuję się na szeroką skale. A 
skąd pozyskiwane są włosy? No oczywiście, że z salonów fryzjerskich albo ze śmietnika. Takiego pieczywa powinny wystrzegać się w szczególności dzieci i kobiety w ciąży, ponieważ wywołują problemy skórne i astmatyczne.
Jak powstaje pieczywo głęboko mrożone?
Ciasto do wypieku chleba w supermarketach produkuje się w dużej ilości. Zamraża się je ciekłym azotem, a później przechowuje się je w chłodniach, by czekało w magazynach nawet miesiąc, do momentu transportu do sklepów. W sklepie jest podgrzewane i wtedy nabiera ładnego i zdrowego wyglądu. No i sprzedaje się je jako świeże i ciepłe pieczywo prosto z pieca. Na takim pieczywie nie ma informacji o miejscu produkcji, o jakości i pochodzeniu mąki, ilości i rodzaju przyspieszaczy, polepszaczy, barwników i konserwantów. Oczywiście polskie prawo wymusza na producencie podanie takich informacji, ale markety widocznie nie muszę przestrzegać polskiego prawa.
Pieczywo razowe czy pszenne?
Chleb razowy na zakwasie powstaje w wyniku wielofazowej fermentacji i rośnie około 12 godz. zanim trafi do pieca. Mąka razowa powstaje z całych ziaren i niczego się nie usuwa po ich przemieleniu. Otręby zawarte w mące dostarczają nam błonnika, który powoduje lepsze przemieszczanie się pokarmu przez jelita, witaminy grupy B, minerałów, białka.W bielmie ziaren są węglowodany, białka i małe ilości witamin z grupy B. W kiełkach ziaren są minerały, witamina E, witaminy z grupy B i inne składniki odżywcze. Dlatego razowe pieczywo jest tak zdrowe dla naszego organizmu i możemy go zjeść więcej niż pieczywo pszenne. Musimy jednak pamiętać, że nie zawsze ciemnie pieczywo jest zdrowe ponieważ producenci stosują różne sztuczki. Chleb powstaje z białej mąki i jest barwiony karmelem, kakaem, melasą buraczaną, sztucznym miodem. Taki chleb ma zero wartości odżywczych. Dlatego sprawdzajmy etykiety: z jakiej mąki został zrobiony
i jakie składniki zawiera, oczywiście jeżeli producent umieścił takie informacje.
A co z pieczywem białym? Mąka do wypieku chleba pszennego jest wysoko przetworzona, a co z tym idzie ma znikome ilości cennych wartości odżywczych. Współczesny chleb jest zbyt słony. Kilogram zawiera około 19 g soli. Białe pieczywo nie należy już do cukrów wolno przyswajalnych. Bez wątpienia jest cukrem “szybkim”, o wysokim indeksie glikemicznym, który powoduje gwałtowny wyrzut insuliny i reaktywną hipoglikemię. Białe pieczywo zawiera dużo glutenu, a wiele osób nie toleruje glutenu, w tak dużych ilościach, a co za tym idzie odbija się to na zdrowiu. Nietolerancja glutenu powoduje zmęczenie, bóle brzucha, biegunkę, refluks żołądkowo-przełykowy. Po zjedzeniu jest szybko strawiony i za bardzo nie poczujemy sytości z powodu niskiej zawartości błonnika. Dlatego, żeby się najeść musimy zjeść więcej pieczywa i co za tym idzie cierpi nie tylko nasza figura, ale i odbija się to na zdrowiu. Białe pieczywo po prostu jest nie zdrowe.
A co z mąką orkiszową?
Orkisz to stary gatunek zboża, odmiana pszenicy. Już w czasach starożytnych był uprawiany i bardzo ceniony. Ziarno orkiszu zawiera więcej białka (13 – 17 procent) niż ziarno pszenicy zwykłej. Jest bogatsze w lepiej przyswajalny gluten i zawiera więcej cynku, miedzi, selenu oraz witamin A i E. Zawiera również więcej kwasu tłuszczowego, zwanego 
linolenowym oraz kwasów fitosteroli, dzięki którym obniża się poziom cholesterolu we krwi. Posiada właściwości krwiotwórcze, obniża poziom cholesterolu we krwi. Karmienie dzieci pieczywem z orkiszu chroni je przed infekcjami, wzmacnia układ odpornościowy. Kobietom w ciąży pomaga w prawidłowym przebiegu ciąży.
Chleb w folii czy to zdrowe?
Chleb pakowany w folie jest szkodliwy. Naukowcy przeprowadzili badania i jednoznacznie stwierdzili, że we wszystkich badanych chlebach, które były zapakowane w folie znaleziono śladowe ilości pleśni. Dodatkowo producenci, aby przedłużyć termin do spożycia dodają różnego rodzaju konserwanty, co źle wpływa na żołądek i przełyk. Dlatego nie kupujmy takiego chleba!
Co wybrać?
Produkty z pełnego ziarna, które posiadają niski indeks glikemiczny. Po spożyciu pełnoziarnistego pieczywa, wzrost poziomu cukru jest stopniowy (podobnie jak uwalnianie insuliny). Produkty pełnoziarniste zawierają ponadto duże ilości substancji o działaniu przeciwzapalnym i przeciw-utleniającym.
Mimo że pieczywo razowe jest bardziej zdrowe, nie jest wskazane dla osób z chorobami przewodu pokarmowego ponieważ jest ciężkostrawne. Dla osób chorujących na refluks żołądkowo-przełykowy, owrzodzenia jelit, cierpiących na zgagę i niestrawność zalecane jest pieczywo z mąki pszennej.
Decyzja co wybierzemy należy do każdego z nas. My jednak zachęcamy do zrobienia chleba samemu w domowym piekarniku. Może nie codziennie, bo kto by miał czas przygotowywać i piec chleb codziennie, ale może raz na weekend lub raz w miesiącu… Nie musimy przygotowywać pracochłonnego zakwasu po prostu wystarczą zwykłe drożdże, mąka, woda trochę chęci i czasu.
Poniżej prezentujemy parę przepisów na chleb do zrobienia w domowych warunkach.
Wybrane przepisy na domowy chleb:
Chleb pszenno-żytni na drożdżach